Poltram® Combo – nowoczesne podejście do leczenia bólu o umiarkowanym i dużym nasileniu
Poltram® Combo to lek przeciwbólowy złożony, zawierający dwie substancje czynne: tramadol (37,5 mg) i paracetamol (325 mg) w jednej tabletce. Takie połączenie pozwala skutecznie łagodzić ból o umiarkowanym i dużym nasileniu u dorosłych oraz młodzieży od 12. roku życia, gdy zasadne jest właśnie skojarzone stosowanie tych substancji.
Kiedy stosuje się Poltram® Combo
Wskazania:
- Leczenie objawowe bólu o umiarkowanym i dużym nasileniu.
- Produkt jest przeznaczony dla dorosłych i młodzieży powyżej 12 lat.
- Stosowany jest w sytuacjach, gdy do kontroli bólu konieczne jest jednoczesne podanie tramadolu i paracetamolu.
Produkt leczniczy należy do drugiego stopnia drabiny analgetycznej WHO i powinien być stosowany zgodnie z zaleceniami lekarza.
Jak działa Poltram® Combo
Działanie Poltram® Combo opiera się na połączeniu dwóch mechanizmów:
- Tramadol – lek przeciwbólowy o działaniu ośrodkowym, czysty agonista receptorów opioidowych (głównie μ), który dodatkowo:
- hamuje wychwyt zwrotny noradrenaliny,
- nasilа uwalnianie serotoniny.
- Paracetamol – lek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy. Dokładny mechanizm działania nie jest do końca poznany; przypuszcza się udział zarówno mechanizmu ośrodkowego, jak i obwodowego.
Połączenie tych substancji pozwala wzmocnić efekt przeciwbólowy i w wielu przypadkach zastosować niższe dawki każdego składnika w porównaniu z ich oddzielnym przyjmowaniem.
Skład i postać farmaceutyczna
| Substancja czynna | Zawartość w 1 tabletce |
| Chlorowodorek tramadolu | 37,5 mg |
| Paracetamol | 325 mg |
Tabletki powlekane, do stosowania doustnego.
Jak prawidłowo stosować Poltram® Combo
Ogólne zalecenia dotyczące dawkowania
Dorośli i młodzież od 12 lat:
- Zalecana dawka początkowa: 2 tabletki (75 mg tramadolu + 650 mg paracetamolu).
- W razie potrzeby można przyjmować dodatkowe dawki.
- Maksymalna dawka dobowa: 8 tabletek (300 mg tramadolu i 2600 mg paracetamolu).
- Odstęp między dawkami powinien wynosić co najmniej 6 godzin.
- Należy stosować najmniejszą skuteczną dawkę i nie przyjmować leku dłużej, niż jest to bezwzględnie konieczne.
W przypadku bólu przewlekłego i konieczności długotrwałego leczenia lekarz powinien regularnie oceniać potrzebę kontynuacji terapii i w miarę możliwości wprowadzać przerwy.
Pacjenci w podeszłym wieku
- Do 75. roku życia, przy braku klinicznych objawów niewydolności nerek i wątroby, zwykle nie ma potrzeby modyfikacji dawki.
- Powyżej 75 lat eliminacja tramadolu może być spowolniona, dlatego zaleca się wydłużenie odstępów między dawkami ponad 6 godzin (zgodnie z decyzją lekarza).
Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek i wątroby
- Ciężka niewydolność nerek (klirens kreatyniny < 10 ml/min) – produkt jest przeciwwskazany.
- Umiarkowana niewydolność nerek (klirens kreatyniny 10–30 ml/min) – odstęp między dawkami należy wydłużyć do 12 godzin.
- U pacjentów dializowanych zwykle nie ma potrzeby podawania dodatkowej dawki po dializie, gdyż tramadol jest usuwany powoli.
- Ciężka niewydolność wątroby – stosowanie jest przeciwwskazane.
- W przypadku umiarkowanych zaburzeń czynności wątroby – stosowanie możliwe jedynie z zachowaniem ostrożności i przy wydłużeniu odstępów między dawkami.
Stosowanie u dzieci
- Skuteczność i bezpieczeństwo stosowania u dzieci poniżej 12 lat nie zostały określone; w tej grupie wiekowej produktu nie stosuje się.
Jak przyjmować tabletki
- Stosować doustnie.
- Tabletkę należy połykać w całości, popijając odpowiednią ilością płynu.
- Tabletek nie należy żuć ani kruszyć.
Przeciwwskazania do stosowania Poltram® Combo
Leku nie należy stosować w następujących sytuacjach:
- Nadwrażliwość na tramadol, paracetamol lub którąkolwiek substancję pomocniczą.
- Ostre zatrucie alkoholem, lekami nasennymi, opioidowymi lekami przeciwbólowymi, lekami psychotropowymi lub innymi produktami działającymi depresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy.
- Stosowanie lub stosowanie w ciągu ostatnich 2 tygodni inhibitorów MAO.
- Ciężka niewydolność wątroby.
- Leczeniu niepoddająca się (lekooporna) padaczka.
- Ciężka niewydolność nerek (klirens kreatyniny < 10 ml/min).
- Ciężka niewydolność oddechowa.
- Okres ciąży i karmienia piersią.
Szczególne ostrzeżenia i środki ostrożności
Kontrola dawki i ryzyko przedawkowania
- Nie należy przekraczać dawki 8 tabletek na dobę u dorosłych i młodzieży powyżej 12 lat.
- Istotne jest, aby nie przyjmować równocześnie innych leków zawierających paracetamol lub tramadol (w tym leków wydawanych bez recepty) bez konsultacji z lekarzem.
- Ryzyko toksycznego uszkodzenia wątroby paracetamolem jest większe u pacjentów z chorobami wątroby (zwłaszcza przy nadużywaniu alkoholu).
Ryzyko drgawek i zespół odstawienny
- Tramadol może wywoływać napady drgawkowe, a ryzyko to zwiększa się:
- przy stosowaniu dawek większych niż zalecane,
- u pacjentów z padaczką,
- przy jednoczesnym stosowaniu leków obniżających próg drgawkowy (antydepresanty, neuroleptyki i inne).
- U pacjentów z dobrze kontrolowaną padaczką i skłonnością do drgawek tramadol należy stosować wyłącznie w razie bezwzględnej konieczności.
- Może dojść do rozwoju tolerancji oraz uzależnienia fizycznego i psychicznego nawet przy dawkach terapeutycznych, dlatego niezbędna jest regularna kontrola lekarska.
- Po nagłym odstawieniu po długotrwałym stosowaniu mogą wystąpić objawy podobne do odstawienia opioidów (niepokój, bezsenność, drżenia, zaburzenia żołądkowo-jelitowe i inne). Zaleca się stopniowe zmniejszanie dawki.
Wpływ na oddychanie i ośrodkowy układ nerwowy
- Nie stosować w przypadku ciężkiej niewydolności oddechowej.
- Tramadol może powodować senność i zawroty głowy, nasilające się podczas spożywania alkoholu i stosowania innych leków działających depresyjnie na OUN.
- W razie wystąpienia takich objawów należy powstrzymać się od prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn.
Osobnicze różnice w metabolizmie (CYP2D6)
Tramadol jest metabolizowany z udziałem enzymu CYP2D6. U części pacjentów:
- Przy niedoborze lub braku tego enzymu działanie przeciwbólowe może być niewystarczające.
- Przy tzw. szybkim metabolizmie zwiększa się ryzyko toksycznego działania opioidów (depresja oddechowa, nasilona senność, zwężenie źrenic itp.) nawet przy dawkach standardowych.
Szczególne sytuacje u dzieci po zabiegach chirurgicznych
- Opisywano rzadkie, ale zagrażające życiu reakcje na tramadol u dzieci po tonsillektomii i adenoidektomii wykonywanej z powodu zespołu obturacyjnego bezdechu sennego.
- Wymagane jest skrajnie ostrożne stosowanie i ścisła obserwacja pod kątem objawów toksyczności (zwłaszcza depresji oddechowej).
- Nie zaleca się stosowania u dzieci z istniejącymi zaburzeniami czynności układu oddechowego.
Zawartość sodu
Jedna tabletka zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu, dlatego produkt jest uznawany za „praktycznie niezawierający sodu”.
Interakcje Poltram® Combo z innymi lekami oraz alkoholem
Połączenia bezwzględnie przeciwwskazane
- Nieselektywne inhibitory MAO oraz selektywne inhibitory MAO typu A i B:
- ryzyko wystąpienia zespołu serotoninowego (biegunka, tachykardia, hipertermia, drżenie, splątanie, śpiączka).
- Po zakończeniu leczenia inhibitorami MAO należy zachować co najmniej 2-tygodniową przerwę przed rozpoczęciem terapii tramadolem.
Połączenia niezalecane i wymagające ostrożności
- Alkohol:
- nasilenie działania sedatywnego, ryzyko zaburzeń oddychania i koncentracji, zwiększone zagrożenie podczas prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn,
- należy unikać spożywania napojów alkoholowych i leków zawierających etanol.
- Karbamazepina i inne induktory enzymów:
- mogą zmniejszać stężenie tramadolu we krwi i osłabiać działanie przeciwbólowe.
- Opioidowi agoniści/antagoniści (buprenorfina, nalbufina, pentazocyna):
- osłabienie efektu przeciwbólowego, ryzyko wystąpienia objawów odstawiennych.
- Leki o działaniu serotoninergicznym (SSRI, SNRI, TLPD, inhibitory MAO, mirtazapina):
- ryzyko zespołu serotoninowego; w razie pojawienia się objawów klinicznych konieczna jest weryfikacja terapii.
- Inne opioidy, benzodiazepiny, barbiturany, leki uspokajające, nasenne, niektóre leki przeciwhistaminowe, neuroleptyki:
- nasilenie depresyjnego działania na OUN i ośrodek oddechowy, wzrost ryzyka przedawkowania i zgonu.
- Doustne antykoagulanty z grupy kumaryn (warfaryna):
- opisywano przypadki zwiększenia wartości INR i krwawień; konieczna ostrożność i kontrola parametrów krzepnięcia.
- Inhibitory CYP3A4 (ketokonazol, erytromycyna):
- mogą zmieniać metabolizm tramadolu; znaczenie kliniczne nie zostało w pełni wyjaśnione.
- Leki obniżające próg drgawkowy (niektóre leki przeciwdepresyjne, przeciwpsychotyczne, bupropion, tetrahydrokannabinol):
- zwiększone ryzyko wystąpienia drgawek.
- Metoklopramid, domperidon:
- przyspieszają wchłanianie paracetamolu.
- Cholestyramina:
- może zmniejszać szybkość wchłaniania paracetamolu.
- Ondansetron:
- w niektórych badaniach obserwowano zwiększone zapotrzebowanie na tramadol w leczeniu bólu pooperacyjnego.
Stosowanie w okresie ciąży, karmienia piersią oraz wpływ na płodność
- Ciąża: złożony produkt zawierający tramadol i paracetamol nie powinien być stosowany u kobiet w ciąży ze względu na niewystarczającą ilość danych dotyczących bezpieczeństwa tramadolu.
- Karmienie piersią: tramadol i jego metabolity w niewielkich ilościach przenikają do mleka kobiecego, dlatego w okresie laktacji stosowanie produktu nie jest zalecane.
- Płodność: brak danych dotyczących wpływu połączenia tramadolu i paracetamolu na płodność; badania na zwierzętach i dostępne dane dla samego tramadolu nie pozwalają na wyciągnięcie ostatecznych wniosków.
Możliwe działania niepożądane
Najczęściej (u ponad 10% pacjentów) podczas stosowania Poltram® Combo obserwowano:
- nudności, zawroty głowy, senność.
Inne możliwe działania niepożądane
Zaburzenia psychiczne:
- Często: splątanie, wahania nastroju, lęk, nerwowość, euforia, zaburzenia snu.
- Niezbyt często: depresja, halucynacje, koszmary senne, amnezja.
- Rzadko: uzależnienie polekowe, nadużywanie leku.
Układ nerwowy:
- Bardzo często: zawroty głowy, senność.
- Często: ból głowy, drżenie.
- Niezbyt często: mimowolne skurcze mięśni, parestezje, szumy uszne.
- Rzadko: ataksja, drgawki.
Układ sercowo-naczyniowy i naczynia krwionośne:
- Niezbyt często: kołatanie serca, tachykardia, zaburzenia rytmu, nadciśnienie tętnicze, uderzenia gorąca.
- Rzadko (na podstawie danych dotyczących tramadolu): niedociśnienie ortostatyczne, bradykardia, zapaść krążeniowa.
Układ oddechowy:
- Niezbyt często: duszność.
- Rzadko: skurcz oskrzeli, świszczący oddech, obrzęk naczynioruchowy (Quinckego), anafilaksja.
Przewód pokarmowy i wątroba:
- Bardzo często: nudności.
- Często: wymioty, zaparcia, suchość w ustach, biegunka, ból brzucha, niestrawność, wzdęcia.
- Niezbyt często: dysfagia, smoliste stolce, zwiększenie aktywności aminotransferaz.
- Paracetamol: możliwe rzadkie reakcje nadwrażliwości, zaburzenia parametrów krwi, epizody hipoprotrombinemii podczas jednoczesnego stosowania z warfaryną.
Skóra i tkanka podskórna:
- Często: nadmierna potliwość, świąd.
- Niezbyt często: wysypka skórna, pokrzywka.
Nerki i drogi moczowe:
- Niezbyt często: albuminuria, zaburzenia mikcji, zatrzymanie moczu.
Ogólne zaburzenia:
- Niezbyt często: dreszcze, ból w klatce piersiowej.
Po nagłym odstawieniu leku mogą wystąpić objawy zespołu odstawiennego: pobudzenie, lęk, bezsenność, drżenia, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, rzadziej – napady paniki, halucynacje, parestezje, szumy uszne.
W razie wystąpienia nasilonych działań niepożądanych należy skontaktować się z lekarzem.
Przedawkowanie Poltram® Combo
W przypadku przedawkowania należy uwzględnić działanie obu składników: tramadolu i paracetamolu.
Objawy przedawkowania tramadolu
- Zwężenie źrenic.
- Wymioty.
- Zapaść krążeniowa, zaburzenia świadomości aż do śpiączki.
- Drgawki.
- Depresja oddechowa aż do zatrzymania oddechu.
Objawy przedawkowania paracetamolu
- W ciągu pierwszych 24 godzin: bladość, nudności, wymioty, brak łaknienia, ból brzucha.
- Po 12–48 godzinach mogą pojawić się objawy uszkodzenia wątroby.
- W ciężkim zatruciu – niewydolność wątroby, encefalopatia, śpiączka, zgon; możliwa jest ostra niewydolność nerek, zaburzenia rytmu serca, zapalenie trzustki.
Postępowanie w przypadku podejrzenia przedawkowania
- Należy niezwłocznie wezwać pogotowie ratunkowe i zapewnić hospitalizację pacjenta.
- Jak najszybciej pobrać krew do oznaczenia stężeń paracetamolu i tramadolu oraz wykonać badania czynności wątroby, powtarzając je co 24 godziny.
- Przeprowadzić płukanie żołądka i inne metody dekontaminacji (zgodnie z decyzją lekarzy), utrzymywać prawidłową czynność oddechową i krążeniową.
- W przypadku depresji oddechowej – podanie naloksonu, w przypadku drgawek – diazepamu.
- W razie przedawkowania paracetamolu – jak najwcześniej zastosować N-acetylocysteinę dożylnie lub metioninę doustnie, najlepiej w ciągu pierwszych 8 godzin, ale leczenie jest wskazane także przy późniejszym zgłoszeniu się pacjenta.
- Hemodializa i hemofiltracja są mało skuteczne jako jedyne metody w leczeniu ostrego przedawkowania tramadolu.
W przypadku jakiegokolwiek podejrzenia przyjęcia zbyt dużej dawki samodzielne leczenie jest niedopuszczalne – konieczna jest pilna pomoc medyczna.
Ważne: informacje zawarte w tym tekście nie zastępują porady lekarskiej. Przepisanie, zmiana dawki lub odstawienie Poltram® Combo powinny być zawsze przeprowadzone wyłącznie przez lekarza, z uwzględnieniem stanu pacjenta oraz jednocześnie stosowanych leków.
