Ezehron: nowoczesne podejście do leczenia hipercholesterolemii
Produkt leczniczy Ezehron zawiera 10 mg ezetymibu i należy do nowoczesnych leków hipolipemizujących, które selektywnie zmniejszają wchłanianie cholesterolu w jelicie. Stosuje się go zarówno w terapii skojarzonej ze statynami, jak i w monoterapii, gdy statyny są przeciwwskazane lub źle tolerowane.
Poniższe informacje opierają się na oficjalnych danych z Charakterystyki Produktu Leczniczego (ChPL) i mają charakter wyłącznie informacyjny. Rozpoczęcie leczenia i jego modyfikacja są możliwe wyłącznie przez lekarza.
Wskazania do stosowania Ezehron
Hipercholesterolemia pierwotna
Ezehron stosuje się jako uzupełnienie diety w przypadku:
- pierwotnej (rodzinnej heterozygotycznej lub nierodzinnej) hipercholesterolemii w skojarzeniu ze statyną, jeśli docelowe wartości lipidów nie są osiągane przy stosowaniu samej statyny;
- pierwotnej hipercholesterolemii w postaci monoterapii, gdy statyny są przeciwwskazane lub nietolerowane.
Profilaktyka powikłań sercowo‑naczyniowych
Ezehron, stosowany dodatkowo do leczenia statyną, służy do zmniejszenia ryzyka zdarzeń sercowo‑naczyniowych u pacjentów:
- z chorobą niedokrwienną serca;
- z przebytym w wywiadzie ostrym zespołem wieńcowym (OZW).
Homozygotyczna rodzinna hipercholesterolemia
Produkt stosuje się w skojarzeniu ze statyną i dietą u pacjentów z homozygotyczną rodzinną hipercholesterolemią. Możliwe jest jednoczesne stosowanie dodatkowych metod leczenia, np. aferezy LDL.
Jak działa Ezehron
Ezetymib — substancja czynna produktu Ezehron — wybiórczo blokuje białko transportujące NPC1L1 w jelicie, odpowiedzialne za wchłanianie cholesterolu i steroli roślinnych. W rezultacie:
- zmniejsza się dopływ cholesterolu z jelita do krwi;
- wątroba intensywniej wychwytuje cholesterol z krwi;
- dodatkowo obniża się stężenie „złego” cholesterolu LDL.
Mechanizm działania Ezehron różni się od statyn, fibratów i leków wiążących kwasy żółciowe, dlatego produkt ten jest często stosowany w skojarzeniu ze statynami w celu wzmocnienia efektu hipolipemizującego.
Schemat dawkowania i sposób podawania
Ogólne zalecenia
- Zaleca się stosowanie diety obniżającej stężenie lipidów; powinna być ona kontynuowana przez cały okres terapii.
- Typowa dawka dla dorosłych to 1 tabletka (10 mg) raz na dobę.
- Produkt można przyjmować o dowolnej porze dnia, niezależnie od posiłków.
Kojoarzne stosowanie ze statynami
- Przy jednoczesnym stosowaniu Ezehron ze statyną utrzymuje się zwykle stosowaną dawkę początkową lub już ustaloną dawkę statyny.
- Schemat i dawkę statyny ustala lekarz; ważne jest zapoznanie się z ChPL konkretnej statyny.
- U pacjentów z ChNS i przebytym OZW jednoczesne stosowanie ezetymibu i symwastatyny wykazało dodatkowe zmniejszenie ryzyka zdarzeń sercowo‑naczyniowych.
Jednoczesne stosowanie z lekami wiążącymi kwasy żółciowe
- Przy jednoczesnym stosowaniu z lekami wiążącymi kwasy żółciowe (np. cholestyramina) Ezehron należy przyjmować: – co najmniej 2 godziny przed nimi lub – nie wcześniej niż 4 godziny po ich przyjęciu.
Szczególne grupy pacjentów
- Pacjenci w podeszłym wieku: nie jest wymagana modyfikacja dawki.
- Zaburzenia czynności nerek: nie jest konieczna zmiana dawki.
- Łagodne zaburzenia czynności wątroby (5–6 punktów w skali Child-Pugh): modyfikacja dawki nie jest konieczna.
- Umiarkowane i ciężkie zaburzenia czynności wątroby (≥7 punktów w skali Child-Pugh): stosowanie nie jest zalecane.
Dzieci i młodzież
- Leczenie należy rozpoczynać pod kontrolą lekarza‑specjalisty.
- U dzieci powyżej 6 lat i młodzieży w wieku 6–17 lat bezpieczeństwo i skuteczność nie zostały w pełni ustalone; brak szczegółowych zaleceń dotyczących dawkowania.
- Dla dzieci poniżej 6 lat brak danych dotyczących bezpieczeństwa i skuteczności.
Przeciwwskazania
- Nadwrażliwość na ezetymib lub którąkolwiek substancję pomocniczą.
- Jednoczesne stosowanie z dawką statyny w okresie ciąży i karmienia piersią.
- Skojarzone stosowanie ze statyną u pacjentów z czynną chorobą wątroby lub niewyjaśnionym, utrzymującym się zwiększeniem aktywności aminotransferaz.
- Rzadkie dziedziczne zaburzenia: nietolerancja galaktozy, niedobór laktazy typu Lapp, zespół złego wchłaniania glukozy‑galaktozy.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności
Czynność wątroby
- W terapii skojarzonej ze statyną konieczne jest monitorowanie prób wątrobowych przed rozpoczęciem leczenia i dalej zgodnie z zaleceniami dotyczącymi stosowania statyny.
- Umiarkowane i ciężkie zaburzenia czynności wątroby — stosowanie niezalecane z powodu braku danych dotyczących bezpieczeństwa przy długotrwałym stosowaniu.
Ryzyko miopatii i rabdomiolizy
- Opisywano przypadki miopatii i rabdomiolizy, częściej przy jednoczesnym stosowaniu ezetymibu ze statynami.
- W przypadku niewyjaśnionych bólów, osłabienia lub tkliwości mięśni należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
- W razie znacznego zwiększenia aktywności CK (>10‑krotność górnej granicy normy) leczenie ezetymibem, statyną i innymi potencjalnie miotoksycznymi lekami należy przerwać.
Skojarzone stosowanie z fibratami
- Bezpieczeństwo skojarzenia z fibratami (z wyjątkiem fenofibratu) nie zostało ustalone.
- Fibraty zwiększają wydalanie cholesterolu z żółcią i mogą zwiększać ryzyko kamicy pęcherzyka żółciowego.
- W przypadku podejrzenia kamicy żółciowej u pacjentów stosujących Ezehron i fenofibrat należy wykonać badania pęcherzyka żółciowego i przerwać leczenie.
Stosowanie z cyklosporyną
- Może dojść do istotnego zwiększenia stężenia ezetymibu podczas jednoczesnego stosowania z cyklosporyną.
- Zaleca się ostrożność przy rozpoczynaniu terapii oraz regularne monitorowanie stężenia cyklosporyny.
Stosowanie z lekami przeciwzakrzepowymi (warfaryna, pochodne kumaryny, fluindion)
- Opisywano przypadki zwiększenia INR przy dołączeniu ezetymibu do leczenia warfaryną lub fluindionem.
- Przy rozpoczęciu lub zmianie dawki Ezehron należy kontrolować INR i w razie potrzeby dostosować dawkę leku przeciwzakrzepowego.
Wpływ na prowadzenie pojazdów i obsługę maszyn
- Nie przeprowadzono specjalnych badań, jednak zgłaszano przypadki zawrotów głowy.
- Należy zachować ostrożność podczas prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn.
Interakcje z innymi produktami leczniczymi
Leki bez istotnych klinicznie interakcji
Nie stwierdzono klinicznie istotnych zmian podczas jednoczesnego stosowania ezetymibu z:
- lekami metabolizowanymi przez CYP1A2, 2D6, 2C8, 2C9, 3A4;
- doustnymi środkami antykoncepcyjnymi (etynyloestradiol, lewonorgestrel);
- dapsonem, dekstrometorfanem, digoksyną, glipizydem, tolbutamidem, midazolamem;
- cymetydyną.
Leki zobojętniające sok żołądkowy i cholestyramina
- Leki zobojętniające sok żołądkowy spowalniają wchłanianie ezetymibu, ale nie zmniejszają jego biodostępności (klinicznie nieistotne).
- Cholestyramina zmniejsza ekspozycję na ezetymib o około 55%, co może osłabić efekt obniżania LDL.
Fibraty
- Fenofibrat i gemfibrozyl nieznacznie zwiększają stężenie ezetymibu we krwi.
- Zwiększa się ryzyko powstawania kamieni żółciowych, szczególnie w skojarzeniu z fibratami.
Cyklosporyna
- U pacjentów po przeszczepieniu narządów odnotowano 3,4‑krotne i większe zwiększenie AUC ezetymibu; w pojedynczych przypadkach nawet do 12‑krotnego.
- Możliwe jest również zmniejszenie lub zwiększenie stężenia cyklosporyny (średnio wzrost AUC o 15%).
Leki przeciwzakrzepowe
- U niewielkiej liczby pacjentów podczas dodania ezetymibu do warfaryny lub fluindionu odnotowano wzrost INR.
- Zaleca się regularną kontrolę parametrów krzepnięcia przy rozpoczynaniu lub zmianie dawki.
Stosowanie w okresie ciąży i karmienia piersią
- Skojarzone stosowanie Ezehron ze statyną jest przeciwwskazane w okresie ciąży i karmienia piersią.
- Monoterapia ezetymibem w ciąży może być rozważana wyłącznie wtedy, gdy potencjalna korzyść przeważa nad możliwym ryzykiem; dane kliniczne są niewystarczające.
- W okresie karmienia piersią produktu nie należy stosować: w badaniach na zwierzętach ezetymib przenikał do mleka, brak danych u kobiet.
Działania niepożądane
W badaniach klinicznych obejmujących ponad 13 000 pacjentów ezetymib był na ogół dobrze tolerowany, a częstość działań niepożądanych była porównywalna z placebo.
Najczęściej zgłaszane działania w monoterapii
- Ze strony przewodu pokarmowego: bóle brzucha, biegunka, wzdęcia.
- Ogólne: zmęczenie.
- Rzadziej: niestrawność, zgaga (GERD), nudności, kaszel, bóle stawów, skurcze mięśni, bóle karku, zmniejszenie łaknienia, zaczerwienienie twarzy, zwiększenie ciśnienia tętniczego, ból w klatce piersiowej, ból, zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych, CK.
Dodatkowe działania niepożądane przy skojarzeniu ze statynami
- Często: zwiększenie aktywności aminotransferaz, ból głowy, mialgia.
- Niezbyt często: parestezje, suchość w ustach, zapalenie żołądka, świąd skóry, wysypka, pokrzywka, bóle pleców i kończyn, osłabienie mięśni, obrzęki obwodowe, astenia.
Rzadko zgłaszane i po wprowadzeniu do obrotu
- Małopłytkowość.
- Zawroty głowy, parestezje, duszność.
- Zapalenie trzustki, zaparcia.
- Rumień wielopostaciowy, reakcje nadwrażliwości, w tym anafilaksja i obrzęk naczynioruchowy.
- Mialgia, miopatia/rabdomioliza.
- Zapalenie wątroby, kamica żółciowa, zapalenie pęcherzyka żółciowego.
- Depresja, ogólne osłabienie.
W razie wystąpienia objawów uszkodzenia wątroby (silne zmęczenie, ciemne zabarwienie moczu, żółtaczka), nasilonych bólów mięśni lub objawów reakcji alergicznej należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Przedawkowanie
- W badaniach klinicznych dawki do 50 mg/dobę u zdrowych ochotników i 40 mg/dobę u pacjentów z hipercholesterolemią były dobrze tolerowane.
- Zgłoszenia dotyczące przedawkowania są rzadkie i zazwyczaj nie wiążą się z ciężkimi następstwami.
- Leczenie jest objawowe i podtrzymujące, pod nadzorem lekarza.
Krótka charakterystyka składu
- Jedna tabletka Ezehron zawiera 10 mg ezetymibu jako substancję czynną.
Przed rozpoczęciem terapii należy zapoznać się z pełną ulotką/ChPL produktu i skonsultować się z lekarzem w celu oceny wskazań, przeciwwskazań oraz dobrania indywidualnego schematu leczenia.
